Scharniermoment

Net zoals dit het geval was met het vorige pact, verwacht het regeerakkoord terecht dat ook het pact 2.0 een belangrijk accent zal leggen op innovatie en de plaats die België wereldwijd daarin inneemt. Maar toch wel enigszins anders dan voorheen legt het regeerakkoord echter ook sterk de klemtoon op het belang van toegankelijkheid en budgettaire verantwoordelijkheid.

Om de stap te zetten naar een toekomstgericht farmaceutisch beleid zijn er voor Medaxes drie pijlers.  Ten eerste een solide budgettair traject. Volgens pharma.be is een jaarlijkse groei van 5% noodzakelijk. Dat is stevig, maar we gaan ervan uit dat de berekeningen technisch correct zijn verlopen, althans op basis van de beschikbare gegevens. Ongetwijfeld zal hierover nog flink gedebatteerd worden. Voor Medaxes kan deze discussie echter niet los gezien worden van de 250 miljoen euro structurele farma-besparingen die de Regering überhaupt tegen 2024 doorgevoerd wenst te zien in de sector. Anders dan in het verleden kan hier echter niet langer (quasi) uitsluitend naar het off patent-segment gekeken worden om deze besparingen op te hoesten. Zoniet komt de beschikbaarheid van goedkope en betrouwbare geneesmiddelen nog meer in gevaar. Alleen al het afgelopen jaar had de generische geneesmiddelensector geen andere optie dan 1 generisch geneesmiddel op 5 van de markt te halen; generische sector die sindsdien op een goed jaar tijd drie achtereenvolgende prijsdalingen moet ondergaan. Er is dus dringend nood aan stabiliteit en, als ultiem vangnet moeten off patent-bedrijven zelf de mogelijkheid hebben om een specifieke ‘alarmbelprocedure’ in te stellen.

Voor Medaxes komt het erop aan dat de beste gezondheidszorg aan zoveel mogelijk mensen kan verstrekt worden. Dat is onze tweede pijler. Aangezien de middelen echter per definitie beperkt zijn, betekent dit dat er keuzes zullen moeten gemaakt worden in functie van de doelmatigheid van een behandeling. Medaxes staat hier de ‘smartify’-aanpak voor, die onder meer betekent dat de komst van een nieuwe generiek of biosimilar de aanleiding moet zijn tot het hercalibreren van het geneesmiddelengebruik in de betrokken therapeutische klasse. Overigens niet alleen ten voordele van het budget van de ziekteverzekering. Voor Medaxes moet er ook plaats kunnen zijn voor slimme en deontologisch aanvaardbare incentives voor patiënten en/of de betrokken gezondheidswerkers, die bijvoorbeeld via convenanten en ‘gain sharing’-modellen moeten beloond kunnen worden voor hun medewerking aan een kosteneffectieve aanpak. Zo realiseren we trouwens ook de doelstelling van het regeerakkoord om meer in te zetten op goedkope geneesmiddelen en op biosimilars als gangmaker van kostefficiëntie.

Ten derde zal ook de verhouding van de ziekenhuisfinanciering met de aankoop van geneesmiddelen hertekend dienen te worden. Dat is natuurlijk een werk van lange adem, maar wij zijn alvast voorzichtig optimistisch met de initiatieven aangekondigd door minister Vandenbroucke en het debat dat zich aankondigt in de Kamer. Deze voorstellen moeten leiden tot het efficiënter aanbesteden voor het geneesmiddelenbudget én de ziekenhuizen.

Het worden dus nog spannende weken, met even interessante discussies. De toekomst zal ons leren of de gesprekken die thans lopen én de finale tekst van het pact 2.0 een soepel scharniermoment zullen blijken te zijn, dan wel uit zullen draaien op een schurend geheel dat het nodige gekraak en dito problemen zal opleveren. Wijzelf gaan alvast voluit voor het eerste.