Off-patent merkgeneesmiddelen zijn originator-medicijnen waarvan het octrooi vervallen is. Om als goedkoop beschouwd te kunnen worden, moet hun prijs gedaald zijn tot een niveau dat in de regel vergelijkbaar is met dat van de meeste generische of biosimilaire geneesmiddelen. Goedkope merkgeneesmiddelen dragen bij tot het toegankelijk houden van de gezondheidszorg.
'Goedkoop geneesmiddel'
Medaxes streeft ernaar dat de beste gezondheidszorg voor zoveel mogelijk mensen kan worden ter beschikking gesteld. Omdat de financiële middelen beperkt zijn, moeten behandelingen zo doelmatig of kosteneffectief mogelijk verlopen. Dit betekent dat men voor iedere euro die de patiënt of de ziekteverzekering uitgeeft, men een zo hoog mogelijke gezondheidswinst moet beogen.
Generische en biosimilaire geneesmiddelen spelen hierin een sleutelrol, aangezien zij na afloop van het octrooi op de merkgeneesmiddelen de monopolies doorbreken en concurrentie op de markt brengen. Hierdoor gaan de prijzen aanzienlijk dalen, waardoor de uitgaven kunnen gedrukt worden.
Maar zodra de competitie op gang is gebracht door de generische en biosimilaire concurrenten, kunnen vanzelfsprekend ook off-patent merkgeneesmiddelen deelnemen aan de marktdynamiek. Het is overigens typisch aan ons land dat off-patent merkgeneesmiddelen een expliciete rol toebedeeld krijgen in het geneesmiddelenbeleid. Centraal staat hier het concept 'goedkoop geneesmiddel'. Niet alleen generische of biosimilaire geneesmiddelen komen in aanmerking om als 'goedkoop geneesmiddel' te worden beschouwd, maar ook off-patent merkgeneesmiddelen die hun prijs hebben laten dalen tot een niveau dat vergelijkbaar is met de overeenstemmende generische of biosimilaire geneesmiddelen.
Zo zijn er op dit ogenblik 4.187 goedkope geneesmiddelen ter beschikking in de 'referentieterugbetaling' (zeg maar de geneesmiddelen waarvoor er een terugbetaald generisch alternatief ter beschikking is). 2.915 ervan zijn generische geneesmiddelen, 1.272 ervan zijn goedkope merkgeneesmiddelen.
Tot slot: voor het goed functioneren van de markt van de medicijnen waarvan het octrooi afgelopen is, is het belangrijk dat generische en biosimilaire uitdagers enerzijds en merkgeneesmiddelen anderzijds op voet van gelijkheid kunnen functioneren. In deze context heeft men het vaak over een 'level playing field'.
Level playing field
En laat nu dit 'level playing field' in een aantal gevallen een precaire aangelegenheid blijken te zijn. Zo zou de moeizame start van een aantal biosimilaire geneesmiddelen in ons land alvast een indicatie kunnen zijn dat er iets schort aan een vlotte markttoegang voor biosimilaire geneesmiddelen. Voor Medaxes is het daarom belangrijk dat deze barrières opgeheven worden. Om de achterstand van bijvoorbeeld biosimilaire geneesmiddelen weg te werken, kan het daarom in een aantal gevallen aangewezen zijn het specifieke gebruik ervan tijdelijk te ondersteunen, bijvoorbeeld door het instellen van voorschrijfquota voor biosimilaire geneesmiddelen.